مقررات ملی ساختمان دیزل ژنراتور

شرایط نصب ژنراتور در ساختمان

نصب ژنراتور درمقررات ملی ساختمان دیزل ژنراتور، تحت تاثیر رعایت شرایط و نکاتی می‌باشد.

• محل نصب ژنراتور

محلی که ژنراتور در آنجا نصب می‌شود، باید دارای فونداسیونی محکم بوده و همچنین تهویه‌‌ای مناسب، برای جلوگیری از گرم شدن اتاق و دستگاه داشته باشد. همچنین، نصب باید در محلی با دسترسی آسان به دستگاه و به دور از محل‌های مسکونی مانند اتاق‌های خواب باشد. اما باید توجه داشت که برای رعایت ایمنی، دسترسی افراد غیرمجاز به دستگاه محدود شود.

• ایمنی

رعایت نکات ایمنی در نصب ژنراتور در ساختمان ضروری است. از جمله این نکات ایمنی، می‌توان به دور بودن دستگاه ژنراتور از مواد اشتعال‌زا، استاندارد بودن سیم‌ها، کابل‌ها و بررسی اتصالات سیستم سوخت جهت بررسی عدم نشتی، اشاره کرد. همچنین، حفاظت از دستگاه در برابر عناصر طبیعی و آلودگی مانند باران، برف، گرد و غبار و … از نکات ایمنی به شمار می‌روند.

• فضای کافی

به‌منظور سرویس و تعمیر ژنراتور، باید در حین نصب ژنراتور، فضای کافی در اطراف آن در نظر گرفت. همچنین، در صورت لزوم، نصب کانال‌هایی برای ورود و خروج هوا توصیه می‌شود.

• ارتفاع سقف

اتاق ژنراتور باید دارای سقفی با حداقل ۲ متر ارتفاع باشد.

هزینه نصب و راه‌ اندازی دیزل ژنراتور

تاثیر ظرفیت ژنراتور بر هزینه‌ها

ظرفیت ژنراتور روی هزینه‌های مربوط به نصب و راه‌ اندازی آن تاثیر خواهد گذاشت. این هزینه‌ها در سه بخش قابل محاسبه هستند.

• هزینه‌های اولیه

ژنراتورهایی با ظرفیت بالاتر قیمت بیشتری دارند و خرید آن‌ها نیاز به هزینه‌ی بیشتری دارد.

• هزینه‌های عملیاتی

ظرفیت ژنراتور با مصرف سوخت دستگاه رابطه مستقیم دارد. به گونه‌ای که ژنراتوری با ظرفیت بیشتر نیاز به سوخت بیشتر داشته و این منجر به افزایش هزینه خواهد شد. همچنین، هزینه‌های مربوط به تعمیر، نگهداری و سرویس ژنراتورهایی با ظرفیت بالاتر به دلیل پیچیدگی آن‌ها بیشتر خواهد بود.

• هزینه‌های جانبی

ژنراتوری که ظرفیت بالاتری دارد، نیاز به فضای بیشتری برای نصب داشته و تامین فضای بیشتر نیز مشمول هزینه‌ی بیشتر است. به‌علاوه، آلودگی صوتی ایجاد شده توسط ژنراتوری با ظرفیت بالاتر نیاز به کاهنده‌های صدا در قبال پرداخت هزینه‌های مازاد خواهد داشت.

 

تجهیزات جانبی و هزینه‌های پنهان

علاوه بر تمام آنچه گفته شد، نصب و راه‌ اندازی دیزل ژنراتور، هزینه‌هایی را نیز برای کاربر به همراه دارد که به‌عنوان هزینه‌های پنهان مطرح می‌شوند. این هزینه‌ها شامل مواردی مانند ایجاد عایق صدا، سرویس دوره‌ای دستگاه، هزینه‌ی آزمایش دستگاه و آموزش به اپراتور و همچنین هزینه‌های تعمیرات احتمالی می‌باشند. همچنین، هزینه‌ی تجهیزات جانبی مانند مخزن سوخت یا تابلو برق و باتری و … نیز در دسته‌ی هزینه‌های پنهان قرار دارند.

 

هزینه‌های نگهداری اولیه پس از نصب

هزینه‌های نگهداری اولیه پس از هزینه نصب و راه‌ اندازی دیزل ژنراتور، شامل هزینه‌هایی مانند تعویض روغن و فیلترها به‌صورت دوره‌ای می‌باشد. هزینه‌ی بررسی دوره‌ای قطعات و تنظیم آن‌ها نیز مانند اتصالات، تسمه‌ها و شیرها نیز بخشی از هزینه‌های نگهداری پس از نصب دستگاه می‌باشد. همچنین، سیستم‌های خنک‌کننده و سوخت ‌رسانی نیز باید بررسی شده و از عملکرد صحیح آن‌ها مطمئن شد. به‌علاوه، عایق‌بندی و باتری نیز باید پس از نصب و در نگهداری اولیه بررسی شوند.

الزام برق اضطراری در ساختمان

سیستم روشنایی اضطراری

این سیستم باید بتواند به‌ طور مداوم در حداقل یک و نیم ساعت، روشنایی را تامین کند. این سیستم‌ها باید به طور پیوسته یا خودکار، کار کنند. سیستم روشنایی اضطراری باید در محل‌هایی مانند پله‌های فرار، مسیرهای خروج، زیر زمین‌ها، موتورخانه‌ها، سالن اجتماعات، بیمارستان‌ها و هتل‌ها اعمال شود.

 

سیستم برق اضطراری

سیستم اضطراری برق، مسئول تامین برق اضطراری لازم برای تجهیزات مهم مانند سیستم اعلام و اطفای حریق، آسانسورها، پمپ آتش‌نشانی و روشنایی اضطراری می‌باشد. تابلو برق باید طوری باشد که در هنگام قطع شدن برق، دیزل ژنراتور را روشن کرده و برق لازم را تامین کند. همچنین، باید بعد از وصل شدن برق اصلی، به طور خودکار خاموش شود.

استفاده از کابل‌های مقاوم در برابر آتش و ایزوله کردن کابل‌ها نیز، از مقررات آتش‌نشانی در استفاده از برق اضطراری در ساختمان است. همچنین، باید توجه داشت که مسیر کابل‌کشی سیستم اضطراری از برق عمومی جدا باشد.

 

مصارف اجباری در سیستم اضطراری

استفاده از سیستم اضطراری در برخی نواحی و برای اهدافی مانند حفظ جان افراد در آسانسورها، ادامه یافتن فعالیت‌های حیاتی در بیمارستان‌ها و حفظ امنیت برای اعلام حوادثی مانند آتش‌سوزی، ضروری می‌باشد. همچنین استفاده از این سیستم در مراکز داده بسیار ضروری است.

 

تفاوت تغذیه دائم و اضطراری

برای تامین برق اضطراری در صورت قطع شدن برق اصلی، از دو عملکرد متفاوت با نام تغذیه دائم و اضطراری، استفاده می‌شود. این دو تفاوت‌هایی دارند که با تعریف، عملکرد و کاربرد آن‌ها، تفاوت‌هایشان نیز مشخص می‌شود.

• تغذیه دائم

تغذیه دائم، منبع پیوسته و اصلی برق می‌باشد. که نیاز عادی برق دستگاه‌ها یا ساختمان‌ها را تامین می‌کند. این منبع در جاهایی کاربرد دارد که به برق دائمی نیاز است.

• تغذیه اضطراری

تغذیه اضطراری منبعی پشتیبان است که وقتی برق اصلی قطع می‌شود، به طور خودکار برق اضطراری مورد نیاز دستگاه‌ها و تجهیزات را تامین می‌کند. این نوع منبع، در مکان‌هایی که قطع شدن برق اصلی می‌تواند موجب آسیب مالی یا جانی شود، استفاده می‌شود.

سنسورهای حفاظتی در دیزل ژنراتور

سنسور جریان هوا

سنسور جریان هوا نیز یکی دیگر از سنسورهای حفاظتی در دیزل ژنراتور است که برای اندازه‌ گیری مقدار هوای ورودی به موتور استفاده می ‌شود. این سنسور به بهینه ‌سازی عملکرد موتور کمک می ‌کند و از داغ شدن بیش از حد آن جلوگیری می‌ نماید. سنسور جریان هوا معمولا از نوع حرارتی یا فشاری است. در سنسورهای حرارتی، تغییرات دما در هوای ورودی اندازه‌ گیری می ‌شود و بر اساس آن، مقدار جریان هوا محاسبه می‌ گردد. در سنسورهای فشاری، فشار هوای ورودی اندازه‌ گیری شده و این اطلاعات به سیستم کنترل ارسال می ‌شود. سیستم کنترل می ‌تواند با استفاده از این اطلاعات، نسبت سوخت به هوا را تنظیم کند و عملکرد موتور را بهینه نماید.

 

سنسور فشار روغن دیزل ژنراتور

سنسور فشار روغن یکی از سنسورهای حفاظتی در دیزل ژنراتور است که برای نظارت بر فشار روغن موتور استفاده می‌ شود. فشار روغن مناسب برای جلوگیری از آسیب به قطعات موتور و اطمینان از عملکرد صحیح آن اهمیت بسیاری دارد. سنسور فشار روغن معمولا از نوع پیزوالکتریک یا مقاومتی است. در سنسورهای پیزوالکتریک، تغییرات فشار باعث تولید سیگنال الکتریکی می ‌شود. که به سیستم کنترل ارسال می گردد. در سنسورهای مقاومتی، تغییرات فشار به تغییرات مقاومت الکتریکی تبدیل و این اطلاعات به سیستم کنترل منتقل می ‌شود. در صورتی که فشار روغن کمتر از حد مجاز باشد. سیستم کنترل هشدار می ‌دهد و اقدامات لازم را برای جلوگیری از آسیب به موتور انجام می شود.

 

نصاب دیزل ژنراتور

مهارت‌های مورد نیاز نصاب حرفه‌ای

نصب ژنراتور کاری تخصصی بوده و نصاب ژنراتور باید علاوه بر داشتن مهارت در زمینه‌های خاصی نیز دارای تخصص باشد. زیرا در غیر این صورت مشکلاتی در خصوص نصب ژنراتور پیش خواهد آمد. موارد زیر از جمله زمینه‌های لازمی هستند که یک نصاب حرفه‌ای باید در مورد آنها تخصص کافی داشته باشد.

• مکانیک موتورهای دیزل: نصاب دیزل ژنراتور باید در مورد اجزای کامل موتور، چگونگی عملکرد و عیب‌یابی مشکلات مکانیکی شناخت و تخصص داشته باشد.
• سیستم‌های الکترونیکی و الکتریکی: نصاب حرفه‌ای دیزل ژنراتور باید در مورد تابلو‌های کنترل، سیم‌کشی و اتصالات الکتریکی و عیب‌یابی سیستم‌های برقی ژنراتور آگاهی کافی داشته باشد.
• تجهیزات اندازه‌گیری: داشتن تخصص در زمینه‌ی استفاده از تجهیزات اندازه‌گیری ازجمله مولتی‌متر، اهم‌متر، فشارسنج و دماسنج از مهارت‌های یک نصاب حرفه‌ای ژنراتور است.
• سیستم‌های مرتبط با ژنراتور: یک نصاب حرفه‌ای باید سیستم‌های سوخت‌رسانی، پمپ‌ها، فیلترها و مخازن سوخت و روغن و نحوه‌ی تعمیر و نگهداری آنها را به‌خوبی بشناسد. همچنین، آشنایی با سیستم‌های خنک‌کننده مانند رادیاتور، فن، پمپ آب و مایع خنک‌کننده نیز از مهارت‌های لازم برای یک نصاب حرفه‌ای است. داشتن تخصص در زمینه سیستم‌های توربوشارژ و عیب‌یابی آن و سیستم‌های انتقال قدرت، شناخت گیربکس‌ها و سایر اجزای سیستم انتقال قدرت نیز از مهارت‌های ضروری است که نصاب حرفه‌ای باید از آن‌ها آگاهی داشته باشد.
• ایمنی و استانداردها: یک نصاب حرفه‌ای دیزل ژنراتور باید با خطرات کار با دیزل ژنراتور و نکات ایمنی و همچنین استانداردهای بین‌المللی نصب و ایمنی پس از آن آگاهی داشته باشد.

علاوه بر مواردی که ذکر شد یک نصاب حرفه‌ای دیزل ژنراتور باید توانایی انجام کار تیمی و انعطاف‌پذیری در کار تیمی را دارا باشد. همچنین، مسئولیت‌پذیری، دقت به جزئیات و توانایی حل مشکلات پیش آمده پس از کار نیز از مهارت‌هایی است که یک نصاب حرفه‌ای باید داشته باشد.

نحوه کابل‌ کشی دیزل ژنراتور

سایز کابل دیزل ژنراتور

کابل‌ کشی دیزل ژنراتور باید با کابلی انجام ‌شود که دارای سایز مناسب باشد. محاسبات دقیقی به‌منظور انتخاب صحیح سایز کابل لازم است. چرا که انجام این محاسبات مانع از افت شدید فشار یا گرم شدن زیاد کابل خواهد شد. این محاسبات باید توسط مهندس برق و براساس استانداردهای معتبر انجام شود. لذا انتخاب سایز مناسب کابل بسیار ضروری می‌باشد. همچنین، عدم انتخاب صحیح سایز کابل منجر به بروز مشکلات ایمنی مانند آتش‌سوزی، کاهش کارایی دستگاه و کاهش عمر مفید دستگاه نیز می‌شود.

 

عوامل تاثیرگذار بر سایز کابل

انتخاب سایز مناسب برای کابل دیزل ژنراتور تحت تاثیر عواملی می‌باشد که در ادامه بیان خواهد شد.

• ظرفیت ژنراتور: ظرفیت بیشتر ژنراتور منجر به تولید جریان بیشتر می‌شود. لذا برای جلوگیری از گرم شدن زیاد کابل به کابلی با سطح مقطع بزرگ نیاز است.
• نوع بار (پیوسته یا غیر پیوسته): بار پیوسته نیاز به کابلی دارد که ظرفیت جریان بالاتری دارد.
• طول کابل‌ کشی: کابل‌ کشی در مسیر طولانی‌تر باعث افزایش افت ولتاژ می‌شود. بنابراین، برای جلوگیری از افت فشار زیاد، کابلی با سطح مقطع بزرگتر نیاز است.
• نوع کابل: ساختار کابل مانند نوع هادی بودن و تعداد رشته‌های آن و جنس عایق کابل در انتخاب سایز آن تاثیر دارند.
• دمای محیط: کابل‌ کشی اگر در محیطی با دمای بالا انجام شود، ظرفیت جریان کابل کاهش می‌یابد. لذا، در محیطی با دمای بالا کابلی با ظرفیت جریان بالا یا روش خنک‌کننده لازم است.

ارتباط ژنراتور با تابلو برق ساختمان

روش ‌های اتصال

ارتباط ژنراتور با تابلو برق ساختمان از روش های مختلفی امکان پذیر است که در ادامه آنها را توضیح می دهیم:

سوئیچ انتقال (Transfer Switch)

یکی از رایج ‌ترین روش ‌ها برای ارتباط ژنراتور با تابلو برق ساختمان، استفاده از سوئیچ انتقال است. این دستگاه به‌ طور خودکار یا دستی، در زمان قطع برق شبکه اصلی، برق تولیدی توسط ژنراتور را به تابلو برق ساختمان منتقل می ‌کند. سوئیچ ‌های انتقال به دو نوع دستی و اتوماتیک تقسیم می ‌شوند:

• سوئیچ انتقال دستی: در این نوع، کاربر باید به صورت دستی سوئیچ را تغییر دهد و برق را از شبکه به ژنراتور منتقل کند.
• سوئیچ انتقال اتوماتیک: این نوع سوئیچ با تشخیص قطع برق، به ‌طور خودکار برق ژنراتور را به تابلو برق متصل می‌ کند و به محض برگشت برق از شبکه، به حالت معمولی برمی‌ گردد.

استفاده از سوئیچ انتقال یکی از ایمن ‌ترین و کارآمدترین روش ‌ها برای ارتباط ژنراتور با تابلو برق ساختمان است.

باتری ژنراتور چیست و چه نقشی در استارت دارد؟

• اهمیت باتری در عملکرد ژنراتور

باتری ژنراتور چیست و چه نقشی در استارت دارد؟ باتری ژنراتور منبع تغذیه ای است که اولین حرکت را در چرخه فعال سازی ژنراتور به وجود می آورد. بنابراین اهمیت باتری در عملکرد ژنراتور بسیار فراتر می باشد. باتری می تواند قبل از فعال سازی کامل ژنراتور، تغذیه الکتریکی ماژول ها و نمایشگرها و رله های حفاظتی را تامین کند. همچنین ژنراتورهایی که به تابلو ATS مجهز هستند نیز می توانند جریان الکتریکی پایداری را برای عملکرد صحیح ایجاد کنند. اگر باتری نتواند جریان کافی و مناسبی را تامین کند، سیستم کنترل از کار می افتد. همچنین فرآیند سوئیچ خودکار به برق اضطراری دچار ایراد و اختلال می شود.

انواع باتری‌های ژنراتور

در راستای پاسخ به این‌که باتری ژنراتور چیست و چه نقشی در استارت دارد؟ در واقع می توان گفت که شناسایی انواع باتری اهمیت زیادی دارد. باتری سرب-اسیدی یکی از انواع باتری ها است که کاملا رایج است. به نگهداری منظمی نیاز دارد. باتری لیتیومی کاملا سبک می باشد. از راندمان بالایی برخوردار است و نسبت به باتری های دیگر قیمت بیشتری دارد. باتری MF برای مکان هایی که دسترسی آسانی به باتری وجود ندارد نیز مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین باتری AGM برای ژنراتورهای صنعتی و حساس نیز مناسب است.

سینک کردن ژنراتورهای سنکرون

مراحل گام‌ به ‌گام سینک کردن دو ژنراتور سنکرون

قبل از شروع سینک کردن ژنراتورهای سنکرون، باید شرایط اولیه ژنراتورها را بررسی کنید. این شرایط شامل ولتاژ، فرکانس و فاز است. اطمینان حاصل نمایید که بار به ‌طور مناسب تقسیم شده باشد. ولتاژ ژنراتور جدید را به ‌گونه ‌ای تنظیم کنید که با ولتاژ ژنراتور موجود مطابقت داشته باشد. این کار معمولا با استفاده از کنترل ‌کننده ‌های ولتاژ انجام می‌ شود. فرکانس ژنراتور جدید را با استفاده از فرکانس ‌سنج اندازه ‌گیری کرده و در صورت نیاز آن را تنظیم نمایید. این مرحله برای جلوگیری از مشکلات در عملکرد سیستم بسیار مهم است.

فازهای ژنراتور جدید را با استفاده از فازمتر بررسی کنید. اطمینان حاصل نمایید که فازها همزمان و هماهنگ باشند. در صورت نیاز، تغییرات لازم را انجام دهید. پس از اطمینان از تطابق ولتاژ، فرکانس و فاز، می‌ توانید ژنراتور جدید را به سیستم متصل کنید. این کار باید به ‌دقت و با کنترل مداوم انجام شود. پس از سینک کردن، عملکرد ژنراتورها را نظارت کنید. اطمینان حاصل نمایید که هیچ ‌گونه ناپایداری یا مشکلی در سیستم وجود ندارد.

 

تفاوت سینک کردن ژنراتور با شبکه و با ژنراتور دیگر

در سینک کردن ژنراتور با شبکه، ژنراتور باید با ولتاژ و فرکانس شبکه همخوانی داشته باشد. این فرآیند معمولا به دقت بیشتری نیاز دارد؛ زیرا شبکه ممکن است تحت بارهای مختلف تغییر کند و ژنراتور باید به ‌سرعت به این تغییرات پاسخ دهد. در سینک کردن با ژنراتور دیگر، تطابق ولتاژ، فرکانس و فاز بین دو ژنراتور اهمیت دارد. این فرآیند می ‌تواند پیچیدگی کمتری داشته باشد؛ زیرا تغییرات شبکه وجود ندارد، اما همچنان نیازمند دقت و نظارت است.

نقش رادیاتور در کاهش دمای موتور دیزل ژنراتور

نکات نگهداری سیستم خنک‌کننده

نقش رادیاتور در کاهش دمای موتور دیزل ژنراتور هنگامی به طور صحیح ایفا می شود که همه اجزای سیستم در شرایط مناسب و بهینه نگهداری شوند. بررسی و تعویض به صورت دوره ای یکی از نکات نگهداری است. در صورت نیاز باید از ضدیخ استاندارد استفاده نمایید تا از ورود آلودگی ها جلوگیری شود. همچنین باید سلامت شیلنگ ها و بست ها را بررسی و کنترل نمایید. اگر بست ها محکم است پیشنهاد می شود هر صد ساعت چک کنید تا آسیبی نبیند. ارزیابی کارکرد پمپ آب نیز یکی دیگر از این نکات است که باید دقت کنید.

بنابراین اگر صدا و لرزش غیرعادی در اطراف پمپ دیده شود باید سریع آن را ارزیابی و عوض کنید. ارزیابی و تست ترموستات بسیار اهمیت دارد و ترموستات باید به طور صحیح در دمای معین باز و بسته شود. بنابراین تست کارکرد ترموستات باید در سرویس های دوره ای صورت گیرد. بررسی فشار سیستم و درپوش رادیاتور و تمیز نمودن فن خنک کننده نیز یکی دیگر از نکات نگهداری است که فن باید در شرایط سالم قرار گیرد. همچنین فشار باید به صورت استاندارد مدیریت و تنظیم شود و درپوش سالم باشد.